Narkotyki, szczególnie te wciągane nosem, prowadzą do wyniszczenia całego organizmu. Dla wielu osób jednym z pierwszych pojawiających się problemów jest wieczny katar po narkotykach i sucha, podrażniona błona śluzowa. Pierwszy krok do regeneracji nosa po narkotykach, to próba odstawienia substancji psychoaktywnych. To jest jednak proces, który trwa jakiś czas. Co można stosować na zatkany nos po narkotykach? Jak wspomóc gojenie strupków w nosie? Co zrobić jeżeli powstanie dziura w nosie po narkotykach?
Co to jest IBS? Zespół jelita drażliwego objawy, leczenie. Preparaty bez recepty na jelito drażliwe
Zespół jelita drażliwego to choroba w obrębie przewodu pokarmowego, którą charakteryzują okresy zaostrzenia i wyciszenia. Dokładna jej przyczyna nie jest do końca poznana, jednak uważa się, że istotną rolę w jej powstawaniu odgrywa zaburzenie interakcji jelitowo-mózgowych. Schorzenie to w znacznym stopniu pogarsza jakość życia osób, których dotyka. Objawy to m.in. bóle brzucha oraz zaburzenia motoryki jelit. W zależności od rodzaju może przyjmować postać zaparciową, biegunkową bądź mieszaną. Sprawdź zespół jelita drażliwego objawy i leczenie tej choroby.
- Co to jest zespół jelita drażliwego (IBS, irritable bowel syndrome). Objawy zespołu jelita drażliwego
- Zespół jelita drażliwego (IBS) — przyczyny
- Stres i przyczyny zespołu jelita drażliwego
- Dieta w IBS
- Dieta dla osób z postacią zaparciową IBS
- Dieta dla osób z biegunkową postacią IBS
- Dieta FODMAP w IBS
- Leczenie IBS — zespołu jelita drażliwego
- Co na wzdęcia w IBS?
- Na spastyczne bóle brzucha i jelit w IBS
- Probiotyki wspierające mikrobiotę jelit w IBS
- Łagodzenie zaparć w IBS
- Co na biegunkę w IBS?
- Maślan sodu i IBS
- Zespół jelita drażliwego pytania i odpowiedzi
Co to jest zespół jelita drażliwego (IBS, irritable bowel syndrome). Objawy zespołu jelita drażliwego
Zespół jelita drażliwego (określany też jako nadwrażliwość jelit) jest chorobą przewlekłą jelit. U osób z objawami zespołu jelita drażliwego występują zaburzenia motoryki jelit. W efekcie pojawia się biegunka (rozwolnienie), kiedy motoryka jest zbyt szybka lub zaparcia, kiedy dochodzi do jej zwolnienia.
Choroba ta więc może przyjmować różną postać. Wyróżniamy IBS o postaci biegunkowej, zaparciowej, mieszanej i nieokreślonej.
Diagnostyka zespołu jelita drażliwego opiera się m.in. o tzw. kryteria rzymskie IV. Według nich objawem koniecznym do rozpoznania IBS jest ból brzucha. (który nawraca i występuje minimum jeden dzień w tygodniu przez ostatnie trzy miesiące). Dodatkowo towarzyszy mu co najmniej jeden z poniższych objawów:
- biegunki lub zaparcia
- zmiana konsystencji (wyglądu stolca)
- zmiana częstotliwości wypróżnień.
Do innych symptomów obserwowanych w zespole jelita drażliwego należą:
- uczucie niepełnego wypróżnienia,
- parcie na stolec,
- wzdęty brzuch,
- nudności,
- wymioty,
- zgaga.
Zespół jelita drażliwego często może współistnieć z innymi chorobami przewodu pokarmowego. Zaniepokoić powinny objawy takie jak: gorączka, utrata masy ciała, anemia lub krew w stolcu. Szczególnie osoby powyżej 50 roku życia, u których wystąpią wspomniane problemy, powinny skonsultować się z lekarzem. Mogą one świadczyć o innych schorzeniach jelit (jak np. nowotwory lub nieswoiste choroby zapalne jelita cienkiego i jelita grubego), które wymagają dalszej szczegółowej diagnostyki.
IBS - objawy w przebiegu tej choroby
Zespół jelita drażliwego (IBS) — przyczyny
Przyczyna zespołu jelita drażliwego jest złożona, jednak mechanizm tej choroby nie jest do końca poznany. Istotną rolę w występowaniu tego schorzenia odgrywa zaburzenie funkcjonowania osi jelita-mózg. Dodatkowo zaburzona równowaga ilościowa, ale także jakościowa flory jelitowej (dysbioza) ma istotną rolę w powstawaniu IBS. U osób chorych obserwuje się zmniejszenie ilości korzystnych dla zdrowia szczepów bakterii (przede wszystkim z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium), natomiast wzrasta ilość patologicznych szczepów, które mogą powodować dysfunkcje układu pokarmowego (m.in. Escherichia coli, Streptoccocus, Clostridium spp). U pacjentów z IBS znacznie częściej występuje również tzw. zespół rozrostu bakteryjnego SIBO (dotyka nawet 30–85% osób z IBS).
Stres i przyczyny zespołu jelita drażliwego
Badania wskazują na znaczą zależność pomiędzy nasileniem objawów IBS a stresem, szczególnie jeśli jest to stres przewlekły o dużym nasileniu. Taką zależność wykazuje średnio 50–80% chorych na na to schorzenie.
Dieta w IBS
Nieodłącznym elementem leczenia IBS jest prawidłowa dieta. Istotne u osób, u których występuje zespół jelita drażliwego, jest unikanie produktów, które nasilają objawy IBS (jak konserwanty czy też używki np. alkohol). W zależności od postaci IBS, zalecenia dietetyczne mogą się różnić dla poszczególnych pacjentów.
Dieta dla osób z postacią zaparciową IBS
Należy unikać pokarmów, które mogą nasilać występowanie zaprać, jak np. potrawy z ryżu, mąki ziemniaczanej, czekolada, a także produktów powodujących wzdęcia jak kapusta, warzywa strączkowe i cebulowe. Zaleca się dietę bogatoresztkową obfitującą w błonnik. Korzystne jest więc spożywanie pieczywa razowego, grubych kasz, orzechów. Błonnik można dodawać również do posiłków (dostępny np. jako nasiona babki płesznik i babki jajowatej). Warto jednak pamiętać, że zwiększonej podaży błonnika powinno odpowiadać zwiększone spożycie wody.
Dieta dla osób z biegunkową postacią IBS
Należy stosować dietę lekkostrawną, ograniczając spożycie tłuszczu oraz nierozpuszczalnej frakcji błonnika pokarmowego (a więc otręby pszenne, grube kasze, pieczywo razowe). Zalecane jest spożywanie owoców i warzyw zawierających rozpuszczalną frakcję błonnika (jak marchew, dynia, cukinia, ziemniaki). Osoby, u których występują biegunki, powinny szczególnie pamiętać o odpowiednim nawodnieniu (2-3 L wody dziennie), a także przyjmowaniu elektrolitów, aby uniknąć odwodnienia.
U osób z mieszaną lub nieokreśloną postacią jelita drażliwego dietę należy dostosować do aktualnie występujących symptomów.
Dieta FODMAP w IBS
Rodzajem diety, która jest szczególnie zalecana dla osób z objawami jelita drażliwego jest dieta o małej zawartości fermentujących oligo-, di- i monosacharydów, a także polioli (FODMAP). Badania wykazały, że cukry, które łatwo ulegają fermentacji (jak np. fruktoza, laktoza), nasilają występowanie objawów jelita wrażliwego. Dlatego też korzystne może być ich unikanie. Do produktów bogatych w FODMAP należą m.in. jabłka, gruszki, cebula, pieczywo pszenne, mleko, maślanka, nasiona roślin strączkowych. Produkty te mogą nasilać objawy zespołu jelita drażliwego i powinny być unikane u osób z tym schorzeniem.
Diety tej jednak nie powinno się stosować dłużej niż 6 tygodni ze względu na radykalną zmianę mikrobioty oraz możliwość wystąpienia niedoborów niektórych witamin.
Źródło grafiki: https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/dieta-fodmap-zasady-i-zastosowanie/
Leczenie IBS — zespołu jelita drażliwego
Ze względu na fakt, że dokładna przyczyna choroby nie została dotychczas poznana, leczenie opiera się głównie o stosowanie preparatów łagodzących objawy związane z zespołem jelita drażliwego. U niektórych pacjentów objawy te mogą nawracać nawet przez całe życie.
W przypadku IBS stosuje się się głównie leczenie objawowe.
Co na wzdęcia w IBS?
Preparaty na wzdęty brzuch — wzdęcia i gazy to jeden z częściej występujących objawów w przypadku zespołu jelita drażliwego. Preparaty dostępne bez recepty zawierające symetikon lub dimetikon rozbijają gazy zalegające w jelitach, zmniejszając napięcie jelit, które może być przyczyną bólu brzucha.
Więcej na temat preparatów na wzdęcia i gazy przeczytasz na blogu Apteki Galen.
Na spastyczne bóle brzucha i jelit w IBS
Leki o działaniu rozkurczowym — skurcze brzucha i bóle brzucha to jeden z podstawowych objawów, jaki towarzyszy IBS. Pomocne mogą okazać się leki zawierające substancje o działaniu rozkurczającym mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, dostępne bez recepty (leki na skurcze brzucha bez recepty to drotaweryna, hioscyna, trimebutyna i mebeweryna).
Probiotyki wspierające mikrobiotę jelit w IBS
Probiotyki — skuteczność probiotyków w łagodzeniu objawów IBS jest szczepozależna. Oznacza to, że korzystny efekt na jelito drażliwe wykazały tylko niektóre, ściśle określone szczepy bakterii i grzybów. Wśród najlepiej przebadanych o udowodnionej skuteczności warto wymienić: Lactobacillus plantarum 299v, Saccharomyces boulardi, Bifidobacterium bifidum MIMBb75, Bifidobacterium infantis 35624. Badania kliniczne potwierdziły, że probiotyki z tymi szczepami, łagodziły objawy jelita nadwrażliwego takie jak ból brzucha, czy wzdęcia, zmniejszając częstotliwość ich występowania i i intensywność. Warto sięgnąć, więc po probiotyki dedykowane typowo dla osób z IBS, z wyselekcjonowanymi szczepami mikroorganizmów.
Łagodzenie zaparć w IBS
Preparaty na zaparcia (w przypadku postaci zaparciowej IBS) — szczególnie zalecane w przypadku zaparć w przebiegu IBS są makrogole. Są to związki, które nie wchłaniają się z przewodu pokarmowego, wiążą w nim wodę, dzięki czemu rozluźniają masy kałowe i ułatwiają wypróżnienie. Inne preparaty na zaparcia bez recepty to np. laktuloza, parafina ciekła czy też czopki glicerolowe.
Czytaj także: co to są zaparcia (zatwardzenie)?
Co na biegunkę w IBS?
Leki przeciwbiegunkowe (w postaci biegunkowej zespołu jelita drażliwego) — jeśli w przebiegu IBS występuje biegunka (rozwolnienie), można doraźnie zastosować loperamid — lek dostępny bez recepty, ograniczający perystaltykę jelit. Uzupełniająco produkty na bazie drożdży.
Czytaj także: co to jest biegunka (rozwolnienie)?
Maślan sodu i IBS
Preparaty z maślanem sodu — są źródłem kwasu masłowego, który jest zaliczany do krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA). Związki te odgrywają ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu (błony śluzowej) jelit oraz utrzymaniu ich odpowiedniej struktury. Odpowiadają także za stymulację wzrostu fizjologicznej flory bakteryjnej - są swego rodzaju prebiotykiem.
Oprócz wspomnianych leków dostępnych bez recepty, chorzy na zespół jelita drażliwego stosują także leki dostępne wyłącznie na receptę. Należą do nich m.in. rifaksymina (antybiotyk) i leki przeciwdepresyjne.
Zespół jelita drażliwego pytania i odpowiedzi
Chudnięcie przy zespole jelita drażliwego, czy to normalne?
Nagła i znaczna utrata masy ciała zawsze powinna być skonsultowana z lekarzem, gdyż może świadczyć o innych poważnych schorzeniach, które wymagają diagnostyki.
Czy istnieje domowy test na jelito drażliwe?
Diagnozę dotyczącą zespołu jelita drażliwego zawsze powinien stawiać lekarz. Dostępne w aptekach testy (np. test na krew utajoną w kale) nie służą do diagnostyki tego schorzenia.
Zespół jelita drażliwego dieta keto, czy jest korzystna?
Jak zostało wspomniane, dietę dla osób z zespołem jelita drażliwego dobiera się na podstawie występujących objawów. Dieta ketogeniczna, ze względu na zwiększoną podaż tłuszczy w pożywieniu, może okazać się niekorzystna, szczególnie dla osób z postacią biegunkową choroby.
Zespół jelita drażliwego gdzie boli brzuch?
Pacjenci z IBS najczęściej skarżą się na ból w lewym podbrzuszu.
Kawa a jelito drażliwe, czy można ją pić?
Zalecenia dietetyczne zawsze powinny być dopierane indywidualnie do danego przypadku. Jeśli po kawie nie występują żadne niekorzystne dolegliwości ze strony układu pokarmowego, można sobie na nią pozwolić, natomiast jeśli takie się pojawią, lepiej z niej zrezygnować.
Refluks i jelito drażliwe, jaka dieta?
Jak zostało już wspomniane, dietę dobiera się w zależności od postaci i przebiegu IBS. Natomiast zalecenia dietetyczne w przypadku refluksu polegająm.in. na unikaniu pokarmów ostrych, kwaśnych i tłustych, które mogą potęgować to schorzenie.
Bibliografia
- Wallner, G., Dziki, A., & Dąbrowski, A. (2018). Zaburzenia czynnościowe układu pokarmowego. Lublin: Wydawnictwo Czelej.
- Hahn, J., Skoczyńska, A., & Starczewska, A. (2015). Checklist choroby wewnętrzne. Wrocław: MedPharm Polska.
- Khot, A., Polmear, A., Steciwko, A., Stricker, A., Szetela, B., & Wencka, B. (2019). Standardy medyczne w praktyce lekarza rodzinnego. Wrocław: Edra Urban & Partner.