Co zawierają i czym są probiotyki?
Probiotyk lek lub suplement zawierają żywe drobnoustroje, które wywierają niezwykle korzystny wpływ na organizm człowieka. Dużą popularnością cieszą się bakterie z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium. Inne korzystne szczepy bakterii kwasu mlekowego obejmują L. rhamnosus, L. plantarum, L. lactis, B. longum. Warto jednak wiedzieć, że konkretne szczepy bakteryjne są w posiadaniu bardzo indywidualnych właściwości - stąd inny będzie probiotyk na zaparcia, inny to probiotyk na biegunkę, a jeszcze inny to probiotyi na odporność czy na kolkę niemowląt. Jest jednak wiele preparatów, które łączą ze sobą więcej szczepów, działających w wielu kierunkach. Najczęściej sięgamy jednak po probiotyk do antybiotyku, który uzupełnia florę jelit.
Jakiś czas temu na rynku pojawiły się preparaty, które zawierają nowy skład - bazują na grzybach z rodzaju drożdżaków, dokładnie Saccharomyces bouldari. Szczep ten dobrze kolonizuje jelita i jest wygodny do stosowania, ponieważ jako osłona na antybiotyk może być stosowana jednocześnie z lekiem i niezależnie od posiłku.
Czy probiotyk musi mieć prebiotyk?
Szczepy probiotyczne rosną, rozwijają się i zachowują równowagę w określonych warunkach. Dlatego probiotyk z prebiotykiem bardzo często występują razem. Prebiotyki to substancje, które wzmacniają przeżywalność probiotyków. Oprócz tego same w sobie mogą pełnić inne funkcje w zakresie wsparcia odporności. Dlatego kluczowe jest pytanie czy probiotyki bez recepty powinny mieć w składzie prebiotyk? Jego obecność może wesprzeć fizjologiczny efekt, jaki niosą ze sobą bakterie kwasu mlekowego, jednak jego obecność nie jest obowiązkowa. Każdy probiotyk należy dobierać zależnie od wskazań.
Probiotyki - kiedy się je stosuje?
Tabletki osłonowe na żołądek mogą być stosowane w celu odbudowania flory bakteryjnej, wzmocnienia układu immunologicznego czy usprawnienia procesów trawiennych. Probiotyk na jelita może przyczynić się także do lepszego wchłaniania minerałów i witamin oraz do złagodzenia objawów typowych dla nietolerancji pokarmowych, łagodzenia bólu brzucha. Zdecydowanie najczęściej stosuje się jednak probiotyki jako leki osłonowe przy antybiotyki. Przyjmowanie tego typu preparatów podczas antybiotykoterapii ogranicza ryzyko pojawienia się biegunki poantybiotykowej czy rozwoju grzybicy. W zależności od czasu stosowania antybiotyku, probiotyk po antybiotykoterapii powinien być stosowany nawet przez kilka miesięcy, tak aby miał szanse odpowiednio odbudować florę bakteryjną jelit. Panie, w czasie zażywania antybiotyku nie powinny zapominać też o probiotykach ginekologicznych. Taki specjalny probiotyk dla kobiet może być doustny lub dopochwowy, a jego celem jest odbudowa środowiska pochwy.
Probiotyk może być używany również przy takich dolegliwościach jak atopowe zapalenie skóry czy zakażenie Helicobacter pylori. Część osób poszukuje też produktu jakim jest dobry probiotyk na drażliwe jelita. Warto wtedy zajrzeć do składu i pogrzebać za szczepem Lactobacillus plantarum, który ma udowodnione działanie w IBS. Jeżeli zaś szukasz preparatu jak probiotyk na uchyłki jelita grubego zwróć uwagę na szczep Lactobacillus casei.
Zobacz inne leki na IBS i nietolerancji pokarmowej. Pomocne są również środki na wzdęcia i gazy pojawiające się podczas stosowania antybiotyku.
Probiotyk - lek osłonowy na jelita
Bakterie kwasu mlekowego tworzą w jelitach florę bakteryjną, która chroni np. przed patogenami. Jak działają probiotyki? Jednym z ich podstawowych właściwości jest produkcja kwasu mlekowego, który zakwasza środowisko jelitowe. W kwaśnym pH nie mogą rozwijać się patogeny. W przypadku przyjmowania antybiotyków flora bakteryjna ulega osłabieniu, w wyniku czego pojawia się biegunka poantybiotykowa, którą może załagodzić probiotyk w saszetkach, tabletkach, kroplach. Oprócz tego bakterie probiotyczne przyjmuje się w trakcie stosowania antybiotykoterapii, co zmniejsza niektóre działania niepożądane antybiotyków jak wspomniana biegunka. Dlatego też probiotyki są nazywane lekami osłonowymi na jelita, a jednym z ich zadań jest odbudowa flory bakteryjnej.
Probiotyki wspierające odporność
Dobroczynne szczepy bakterii mają również swój udział w odporności. Nie od dziś wiadomo, że odporność bierze się z brzucha, a wpływ bakterii Lactobacillus na układ immunologiczny jest coraz lepiej zbadany. Dodatkowo szczepy probiotyczne działają zdecydowanie lepiej w towarzystwie odpowiedniego prebiotyku jak np. fruktooligosacharydy. Wiele z prebiotyków również wykazuje właściwości immunomodulujące.
Jak brać probiotyk?
W przypadku dzieci i niemowląt najczęściej stosuje się probiotyk w płynie (np. w kroplach) raz dziennie. Osoby dorosłe i młodzież mogą z kolei przyjmować 1-2 kapsułki probiotyku na dobę. Warto wiedzieć, że wysoka temperatura zabija szczepy probiotyczne, dlatego probiotyku nie należy wsypywać do gorących posiłków ani napojów. Można dodać je z powodzeniem do jogurtu, jeśli istnieje problem z połknięciem kapsułki. Dlatego też przy problemach z połykaniem dostępny jest probiotyk do picia (w płynie), w kroplach, w saszetkach. Warto również pamiętać, że wskazane jest stosowanie probiotyku przy antybiotyku, ale z uwzględnieniem 2-godzinnego odstępu czasu. Warto je również stosować w trakcie biegunki u dzieci i niemowląt, co zwykle łagodzi jej przebieg i skraca czas trwania.
Probiotyk bez laktozy
Szukanie produktu takiego jak osłona po antybiotyku może być problematyczne dla osób nietolerujących laktozy. Dzieje się tak, ponieważ wiele preparatów zawiera laktozę w składzie, w formie substancji pomocniczej. Dobra wiadomość jest taka, że probiotyk bez laktozy występuje równie często. Takich produktów najprościej szukać wśród preparatów w postaci kropli, które w większości laktozy nie posiadają. Jednak wiele probiotyków w kapsułkach również jest od nich wolne.
Jak wybrać najlepszy probiotyk?
Aby znaleźć dobry probiotyk na jelita po pierwsze musimy określić, w jakim celu będziemy go stosować. Inne szczepy znajdują się bowiem w probiotykach stosowanych przykładowo na biegunkę, a inne w lekach na odporność. Gdy znamy cel, to warto zwrócić uwagę na to czy nasz probiotyk jest zarejestrowany jako lek czy jako suplement. Leki cechuje dokładna kontrola i zapewnienie składu produktu. Z drugiej jednak strony dobry probiotyk - lek nie zawsze posiada akurat te szczepy, których szukamy. Wtedy sięgnijmy po suplement diety. Dobrze szukać sprawdzonych, zaufanych producentów. Probiotyk zdecydowanie zasługuje na dodatkowy plusik jeżeli ma dokładnie określony szczep bakterii, ich ilość i deklaracje przeżywalności bakterii.
Probiotyki i prebiotyki, synbiotyki na jelita - przykłady
Probiotyk dla dzieci zazwyczaj ma inną formę niż probiotyk dla dorosłych. Dla dzieci dedykowane są krople, dorośli zwykle sięgają po kapsułki. Na znaczeniu nie traci również to z jakiego powodu dany probiotyk jest przyjmowany. Dlatego doustne preparaty probiotyczne można podzielić ze względu na skład:
- same bakterie probiotyczne w ilości 1 miliard, 3-5 miliardów na dzienną porcję po 50 lub 100 miliardów w saszetce
- bakterie kwasu mlekowego z prebiotykami (FOS, inulina, błonnik akacjowy)
- probiotyki z prebiotykiem i dodatkiem witaminy C i/lub D (szczególnie dla niemowląt i małych dzieci).
Oprócz tego inny apteczny podział probiotyków powinien uwzględniać postać, dlatego dostępne są:
- probiotyki w saszetkach i kroplach dla niemowląt i małych dzieci do 3. roku życia
- kapsułki, tabletki z probiotykami - od 3. lub 6. roku życia - zależnie od wielkości kapsułki / tabletki.
Szukasz probiotyków dla dzieci i niemowląt w kroplach? Zobacz dedykowaną kategorię w Mama i Dziecko.