Zdarza się, że rodzice szukają dobrego preparatu na uspokojenie i wyciszenie przed snem dla dziecka. Większość leków uspokajających przeznaczona jest jednak dla osób dorosłych. Które preparaty wyciszające lub ułatwiające zasypianie dla dzieci dostępne są bez recepty? Jakie są inne, naturalne sposoby na wyciszenie dziecka i ograniczenie odczuwanego przez nie lęku oraz niepokoju?
Łysienie i jego rodzaje — objawy, leczenie. Przyczyny wypadania włosów
Łysienie, nadmierna utrata włosów, to problem wieloczynnikowy. Może wiązać się z problemami dietetycznymi, niedoborami określonych składników jak żelazo. Niekiedy istotne są zmiany hormonalne, które mogą zwiastować problemy z bujną fryzurą na głowie. Na problemy łysienia narażeni są przede wszystkim panowie, problem ten występuje również u kobiet. W zależności od podłoża wymienia się m.in. łysienie. androgenowe, plackowate, polekowe. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat problemu łysienia, jak sobie z nim radzić i jakie są leki na łysienie, to przeczytaj ten artykuł!
- Co to jest łysienie?
- Łysienie — przyczyny. Co może powodować łysienie?
- Rodzaje łysienia i u kogo występuje?
- Łysienie androgenowe — przyczyny, objawy
- Łysienie androgenowe u kobiet i mężczyzn
- Łysienie plackowate
- Łysienie telogenowe
- Inne typy łysienia
- Preparaty na łysienie i wypadanie włosów
- Leczenie łysienia androgenowego minoksydylem
- Sposoby leczenia łysienia androgenowego u mężczyzn
- Inne metody na łysienie
- Łysienie, wypadanie włosów w pytaniach i odpowiedziach
- Czy łysienie jest odwracalne oraz czy można zahamować nadmierne wypadanie włosów?
- Jakie są domowe sposoby na łysienie i wzmocnienie włosów wypadających?
- Co na łysienie u mężczyzn i kobiet?
- Jakie przeprowadza się badania skóry głowy przy łysieniu / nadmiernym wypadaniu włosów?
- Jakie są farmakologiczne przyczyny łysienia?
- Przy jakich chorobach występuje wzmożone wypadanie włosów?
- Czy jest jakaś prawidłowość między utratą włosów a ciążą i karmieniem piersią?
- Do jakiego specjalisty z problemem łysienia i wypadania włosów?
- Czy są doustne środki na utratę włosów jak np. tabletki na łysienie?
Co to jest łysienie?
Łysienie (alopecia) to choroba związana z zanikiem produkcji włosa w mieszku włosowym. Proces ten jest najbardziej dotkliwy na skórze głowy, jest również problemem estetycznym dla części osób. W zależności od podłoża i patomechanizmu wyróżnia się kilka jego typów. Najczęściej występuje tzw. łysienie androgenowe. Oprócz tego wyróżnia się wiele towarzyszących mu czynników jak stres, oparzenia słoneczne, odmrożenie skóry. Nie bez znaczenia są również stosowane leki, które mogą wzmagać wypadanie i utratę włosów. Nie należy bagatelizować łysienia, gdyż samo w sobie może stanowić objaw istotnej jednostki chorobowej. Na obecną chwilę nie jest znana 1 przyczyna wypadania włosów — to choroba wieloczynnikowa. W przypadku tej dolegliwości dochodzi do przesunięcia się linii włosów.
Łysienie to przejściowe lub trwałe wypadanie włosów, które obejmuje skórę głowy. W niektórych przypadkach może prowadzić do bliznowacenia. W przypadku niektórych rodzajów dochodzi do całkowitej utraty włosów.
Łysienie — przyczyny. Co może powodować łysienie?
Przyczyn nadmiernego wypadania włosów jest wiele. Można doszukać się zarówno przyczyn środowiskowych, dietetycznych; wyróżnia się przyczyny nabyte i wrodzone. Łysienie czy nadmierna utrata włosów to niekiedy objaw niektórych chorób. Poniżej wymieniono niektóre z przyczyn utraty włosów:
- leki alkilujące i antymetabolity, hamujące procesy komórkowe i inne cytostatyki stosowane w chorobach nowotworowych; immunosupresanty, pochodne witaminy A doustne (np. izotretinoina), beta-blokery, leki obniżające cholesterol,
- metale ciężkie (ołów, arsen),
- promieniowanie jonizujące,
- sezonowość (wypadanie włosów po lecie czy zimie),
- dolegliwości przewlekłe (chroniczne) jak toczeń rumieniowaty,
- niedobory pokarmowe, restrykcyjne diety, długie głodówki,
- zakażenia (np. kiła, gdzie utrata włosów dotyczy kilki procent pacjentów),
- nadmierne zabiegi kosmetyczne obejmujące np. farbowanie włosów,
- choroby ogólnoustrojowe (cukrzyca),
- szok / ciężkie przeżycia emocjonalne.
Nadmierne wypadanie włosów może być skutkiem długotrwałego stresu.
Co zrobić w przypadku nadmiernej utraty włosów, łysienia?
Rodzaje łysienia i u kogo występuje?
Wyróżniamy kilka rodzajów łysienia. Bardzo często dochodzi do występowania 2óch rodzajów łysienia jednocześnie. Łysienie częściej dotyczy osób dorosłych niż dzieci. Nie zmienia to faktu, że na postać plackowatą częściej zapadają dzieci, gdzie wyróżnia się podłoże psychogenne, autoimmunologiczne, czy podłoże genetyczne.
Łysienie androgenowe — przyczyny, objawy
U podłoża tego łysienia leży genetyka, ale zmiana ta powiązana jest z wiekiem. Schorzenie to poprzedza często spadek grubości i gęstości włosów, a także możliwość występowania łojotoku czy łupieżu tłustego. Istotną rolę odgrywa testosteron, który pobudza i jednocześnie hamuje wzrost włosów. U kobiet łysienie androgenowe polega na nieprawidłowej ilości testosteronu do estradiolu lub zwiększonego poziomu androgenów. Poza tym mieszek włosowy cechuje się nadreaktywnością wobec dihydrotestosteronu, który jest produkowany z testosteronu pod wpływem 5-alfa-reduktazy.
Łysienie androgenowe u kobiet i mężczyzn
Ten typ łysienia częściej dotyczy mężczyzn niż kobiet. Nie do końca chodzi o nadmiar testosteronu, ale nadreaktywność receptorów dla tej substancji. Łysienie męskie androgenowe wiąże się z trwałą utratą włosów. Ich utrata rozpoczyna się od tzw. kątów czołowych na szczycie głowy. Grupą wiekową, którą łysienie obejmuje to mężczyźni po 40-50 roku życia. Androgenowe wypadanie włosów może również wystąpić u kobiet 30-letnich kobiet. W łysieniu u kobiet nie występują zakola, za to może mieć charakter rozlany, rozproszony m.in. na szczycie głowy.
Łysienie plackowate
Plackowate łysienie wiąże się z utratą włosów w postaci okrągłych ognisk. Może być odwracalne, często ustalenie przyczyny jest trudne, a podłoże tej choroby jest autoimmunologiczne. W jego leczeniu wykorzystuje się kortykosterydy, naświetlania połączone z psoralenem, cygnolinę (częsty składnik leków recepturowych na znaczną utratę włosów). Co zachodzi przy tym rodzaju? Układ odpornościowy może zacząć produkcję przeciwciał, które atakują komórki mieszków włosowych. W efekcie dochodzi do utraty włosów.
Łysienie plackowate często występuje u dzieci i młodzieży. Jego leczenie jest nieco trudniejsze niż u osób dorosłych — wynika to z ograniczenia stosowania niektórych produktów leczniczych.
Łysienie telogenowe
Wywołane jest reakcja macierzy włosa na szkodliwe czynniki, które mogły wystąpić kilka miesięcy przed pojawieniem się symptomów. Mogą one uwidaczniać się na skutek silnego wstrząsu emocjonalnego. Wśród jego przyczyn wymienia się niedobory mineralne i witaminowe, przykładowo: niedobory witaminy D, ferrytyny, kwasu foliowego (witaminy B9). Nie bez znaczenia są choroby endokrynologiczne jak choroba Hashimoto, Gravesa-Basedowa, czy hiperkortyzolemia. Dochodzi tutaj do skrócenia fazy wzrostu włosa.
Inne typy łysienia
Obejmują one zróżnicowane przyczyny. Poniżej scharakteryzowano niektóre z nich:
- Ł. polekowe to efekt stosowania niektórych leków, które działają toksycznie na macierz mieszka włosowego. Zwykle proces ten można odwrócić. Może być związane ze stosowaniem cytostatyków na zmiany nowotworowe. Można je także zauważyć przy i po stosowaniu antykoncepcji ze względu na progestageny, które posiadają działanie androgeniczne.
- Ł. kiłowe pojawia się w okresie drugorzędowym. Kiła to choroba zakaźna przenoszona drogą płciową. Może mieć charakter ogniskowy (część potyliczna / skroniowa) lub uogólniony.
- Ł. łojotokowe to wzmożona utrata włosów związana z łojotokowym zapaleniem skóry.
- Ł. bliznowaciejące - dla tego rodzaju łysienia charakterystyczne jest trwałe uszkodzenie mieszków włosowych. Ich efektem mogą być dermatozy, wrodzone zespoły skórne, infekcje bakteryjne, grzybica skóry, czynniki zewnętrzne jak oparzenie.
Preparaty na łysienie i wypadanie włosów
Leczenie łysienia zależy w dużym stopniu od jego przyczyny. Najlepszym rozwiązaniem jest stosowania leczenia przyczynowego, które może obejmować wyleczenie z chorób jak anemia, zmianę leków wywołujących łysienie. Oprócz tego zmiany w diecie (jeśli do tej pory stosowana była restrykcyjna dieta), zabiegi pielęgnacyjne obejmujące np. kosmetyki, odżywki i maski wzmacniające włosy z tendencją do wypadania. Pomocny może okazać się szampon na łysienie Vichy Dercos.
Co zastosować na wzrost włosów, pobudzenie cebulek włosowych?
Leczenie łysienia androgenowego minoksydylem
Istotnym elementem są leki bez recepty na łysienie androgenowe i plackowate. Najczęściej chodzi o lek na bazie minoksydylu np. seria Loxon do włosów, która obejmuje 2- lub 5-procentowy lotion (płyn) do włosów. Minoksydyl jest pomocny w przypadku leczenia łysienia typu męskiego (zobacz szampony, lotiony i ampułki na wypadanie włosów), stosuje się go pomocniczo w łysieniu plackowatym. Istnieje wiele innych odpowiedników z minoksydylem, są to m.in.: DX2 LEK, Piloxidil. Analogiem minoksydylu jest aminexil stosowany w produktach Vichy Dercos. Innym produktem mogą być ampułki Dermena kuracja w ampułkach i Dermena Men ampułki.
Minoksydyl pobudza wzrost włosów poprzez wpływ na mieszki włosowe, które uległy miniaturyzacji. Substancja ta pobudza do namnażania komórek mieszków w ich fazie wzrostu. Skuteczność tego środka widoczna jest po 2. miesiącu stosowania. Najlepszy efekt towarzyszy rocznemu stosowaniu.
Sposoby leczenia łysienia androgenowego u mężczyzn
Innym środkiem jest finasteryd, który stosuje się przede wszystkim w przeroście gruczołu krokowego. Wywiera on jednak korzystne działanie na mieszki włosowe. Obecnie również w produktach na wypadanie włosów stosuje się palmę sabałową, którą stosowano w przeroście gruczołu krokowego. Finasteryd dostępny jest wyłącznie na receptę — niezależnie od dawki i wskazań do stosowania. Alternatywę stanowi dutasteryd należy do tej samej grupy.
Inne metody na łysienie
W określonych przypadkach stosuje się również zabiegi. Jednym z nich jest mezoterapia skóry głowy, gdzie dochodzi do nakłuć skóry głowy i wtłoczenie substancji stymulujących wzrost włosa. Dzięki temu można stopniowo pobudzić cebulki do pracy. Jest to jednak długotrwały proces. Wśród innych metod wymienia się możliwość przeszczepu włosów, który jednak nie eliminuje przyczyny. W innych przypadkach stosuje się laseroterapię wiązką promieniowania o niskiej mocy, która wpływ na wzrost włosów.
Łysienie, wypadanie włosów w pytaniach i odpowiedziach
Poniżej zebrano niektóre z częściej zadawanych pytań związanych z łysieniem i wypadaniem włosów.
Czy łysienie jest odwracalne oraz czy można zahamować nadmierne wypadanie włosów?
Niektóre typy łysienia są nieodwracalne np. ł. bliznowaciejące. W przypadku typu androgenowego stosuje się leki na bazie minoksydylu, który spowalnia proces wypadania, a także wzmacnia wzrost włosów. Warto pamiętać, że przerzedzenie się włosów jest procesem fizjologicznym związanym z wiekiem, gdzie dochodzi do stopniowego zaniku cebulek włosowych.
Jakie są domowe sposoby na łysienie i wzmocnienie włosów wypadających?
W ramach domowych sposobów możemy zadbać o odpowiednie ukrwienie skóry głowy przez wykonanie masażu. Zabieg ten przeprowadza się kilka minut, dzięki czemu pobudza się mieszki włosowe i cyrkulację krwi w tej części skóry.
Co na łysienie u mężczyzn i kobiet?
W zależności od podłoża choroby stosuje się różne metody, które nie zależą od płci. Dla leczenia androgenowej utraty włosów stosuje się np. lek na łysienie Loxon.
Jakie przeprowadza się badania skóry głowy przy łysieniu / nadmiernym wypadaniu włosów?
Niekiedy pomocna jest biopsja skóry głowy. Oprócz tego wykonuje się podstawowe badania krwi określające poziom żelaza, hormony tarczycy.
Jakie są farmakologiczne przyczyny łysienia?
Stosowanie niektórych leków może wiązać się ze wzmożoną utratą włosów. Wśród tych produktów wymienia się leki przeciwpadaczkowe, cytostatyki, antykoncepcja, leki przeciwzakrzepowe, beta-blokery.
Przy jakich chorobach występuje wzmożone wypadanie włosów?
Są to chociażby ch. Hashimoto, nadczynność tarczycy, menopauza. Niekiedy wśród przyczyn wymienia się przewlekły stres, zaburzenia nerwicowe, depresja.
Czy jest jakaś prawidłowość między utratą włosów a ciążą i karmieniem piersią?
Zmiany hormonalne mogą przyczynić się do wypadania włosów w okresie ciąży czy karmienia piersią. Po urodzeniu dziecka włosy mogą wypadać przez 5 miesięcy, niekiedy do roku u innych kobiet. Jest to kwestia indywidualna.
Do jakiego specjalisty z problemem łysienia i wypadania włosów?
W zależności od możliwości leczenia, nadmierne wypadanie włosów może być skonsultowane z trychologiem lub dermatologiem, którzy ocenią kondycję mieszków włosowych.
Czy są doustne środki na utratę włosów jak np. tabletki na łysienie?
Tak - tabletki na wypadanie i porost włosów, w ich składzie mogą pojawić się takie składniki jak cystyna, witaminy z grupy B (B2, B5, B6). Oprócz tego obecne są wyciągi roślinne, które wpływają na krążenie w drobnych naczyniach (krążenie włośniczkowe) np. miłorząb japoński, palma sabałowa, pochodne krzemu.
Bibliografia
- Narbutt, J. (2019). Najczęstsze dermatozy w praktyce lekarza rodzinnego. Wrocław: Edra Urban & Partner.
- Nowicka D., (2007), Dermatologia Podręcznik dla studentów kosmetologii, Wrocław: Górnicki Wydawnictwo Medyczne
- Martini, M., Placek, W., Bobrowska, M., & Romańska-Gocka, K. (2008). Kosmetologia i farmakologia skóry. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
- Khot, A., Polmear, A., Steciwko, A., Stricker, A., Szetela, B., & Wencka, B. (2019). Standardy medyczne w praktyce lekarza rodzinnego. Wrocław: Edra Urban & Partner.