Narkotyki, szczególnie te wciągane nosem, prowadzą do wyniszczenia całego organizmu. Dla wielu osób jednym z pierwszych pojawiających się problemów jest wieczny katar po narkotykach i sucha, podrażniona błona śluzowa. Pierwszy krok do regeneracji nosa po narkotykach, to próba odstawienia substancji psychoaktywnych. To jest jednak proces, który trwa jakiś czas. Co można stosować na zatkany nos po narkotykach? Jak wspomóc gojenie strupków w nosie? Co zrobić jeżeli powstanie dziura w nosie po narkotykach?
Probiotyki dla niemowląt - kiedy warto je podawać?
Probiotyki dla niemowląt zalecane są najczęściej przy antybiotykoterapii. Przyjmowanie szczepów probiotycznych może wywrzeć korzystny wpływ na zdrowie malucha również w innych wskazaniach. Kiedy warto podawać niemowlakom probiotyki? Na co zwracać uwagę podczas wyboru dobrego probiotyku?
- Dobry probiotyk dla dzieci - czym się charakteryzuje?
- Preparaty probiotyczne przy antybiotykoterapii - czy są potrzebne?
- Probiotyki dla dzieci a AZS
- Probiotyk dla niemowląt a kolka
- Probiotyki dla dzieci a odporność
- Czy warto podawać probiotyk noworodkom urodzonym przez cesarskie cięcie?
Dobry probiotyk dla dzieci - czym się charakteryzuje?
Probiotyki to żywe drobnoustroje, które wywierają korzystny efekt zdrowotny. Wspierają mikroflorę jelit (obecnie określaną jako mikrobiotę) i pomagają zachować zdrowie. Podawanie probiotyków niemowlakom jest wskazane w ściśle określonych sytuacjach. Zanim do nich przejdziemy, warto dowiedzieć się, jak wybrać dobry probiotyk dla dziecka i na co zwracać uwagę podczas zakupu:
- kluczowy jest konkretny szczep bakterii probiotycznych - szukajmy preparatu, w którym znajduje się dokładna nazwa szczepu zawartych w nich bakterii. Jest ona 3-członowa. Przykładowo - bakterie kwasu mlekowego Lactocaseibacillus rhamnosus GG (w skrócie L. rhamnosus GG lub LGG) to konkretna nazwa szczepu. Pierwszy człon nazwy odnosi się do rodzaju, drugi do gatunku, a trzeci właśnie do szczepu. Dobry probiotyk dla dziecka powinien więc mieć określony szczep bakterii, a nie sam gatunek. Wyjątkiem są drożdżaki Saccharomyces boulardii. Nie są to bakterie, a ich nazwa jest 2-członowa,
- szczepozależność - pożyteczne bakterie lub drożdżaki muszą zostać poddane badaniom, które oceniają ich skuteczność w konkretnym wskazaniu. Przykładowo, jeśli wykazano skuteczność danego szczepu w zapobieganiu biegunce związanej z przyjmowaniem antybiotyku, dotyczy to tylko tego jednego, badanego probiotyku. Na podstawie takiego badania nie można zakładać, że inny (nawet spokrewniony) szczep wykaże podobny efekt,
- jakość probiotyku - zdecydowana większość probiotyków dla dzieci ma status suplementu diety. Lepszą jakością zazwyczaj charakteryzują się leki. Często jednak szczepy bakterii, których skuteczność w danym wskazaniu została udowodniona, są dostępne jedynie jako suplement. W takiej sytuacji należy zwracać uwagę przede wszystkim na wymienione wyżej czynniki oraz renomę producenta.
Przy wyborze probiotyku dla niemowlaka, warto zwrócić uwagę na jego skład (powinien zawierać konkretny szczep bakterii lub drożdżaki), dobór odpowiedniego szczepu w zależności od wskazania oraz postać preparatu.
Preparaty probiotyczne przy antybiotykoterapii - czy są potrzebne?
Każdy antybiotyk (w mniejszym lub większym stopniu) wpływa negatywnie na mikrobiotę jelit. Każdy może prowadzić do rozwoju biegunki. Aby jej zapobiegać rutynowo zaleca się stosowanie probiotyków u wszystkich pacjentów w okresie antybiotykoterapii. Udowodnioną skuteczność w zapobieganiu biegunce związanej z antybiotykiem mają 2 probiotyki:
- L. rhamnosus GG (LGG) - krople Dicoflor, Acidolac Baby, Compiflora Baby, 4Lacti Baby,
- Saccharomyces boulardii - Enterol (zawartość kapsułek można wsypać do wody lub pokarmu), Lakcid Entero.
W badaniach, w których wykazano skuteczność wyżej wymienionych probiotyków w zapobieganiu biegunce poantybiotykowej stosowano drożdżaki w dawce 500 mg/dobę (najczęściej 2 x 250 mg). Jeśli chodzi natomiast o bakterie LGG, prawdopodobnie najlepiej byłoby podawać dziecku 10-20 miliardów CFU (jednostek tworzących kolonię). Nie ma dokładnych wytycznych, co do długości probiotykoterapii. Biegunka związana z przyjmowaniem antybiotyku może pojawić się zarówno w trakcie leczenia, jak i kilka tygodni później. Zasadne wydaje się więc podawanie probiotyków dla dzieci przez cały okres terapii oraz jeszcze kilka dni po jej zakończeniu.
Probiotyki dla dzieci a AZS
Żywe kultury bakterii probiotycznych są zalecane również przy atopowym zapaleniu skóry (AZS). W przeprowadzonych badaniach wykazano korzystny wpływ probiotykoterapii u osób, które są w większym stopniu narażone na rozwój tej choroby. Dotyczy to przede wszystkim niemowląt, u których wśród członków najbliższej rodziny występuje atopia. U tej grupy dzieci, profilaktycznie można podawać probiotyk. Nie jest natomiast jasny wpływ probiotykoterapii na proces leczenia atopowego zapalenia skóry. Z tego powodu, podawanie probiotyku dziecku u którego zdiagnozowano AZS nie ma uzasadnienia naukowego.
W celu zapobiegania rozwojowi atopii zalecane są głównie pałeczki kwasu mlekowego LGG. W badaniach podawano dzieciom ten probiotyk w ilości 1-10 miliardów CFU na dobę. Warto również nadmienić, że dzieci karmione mlekiem matki są w większym stopniu chronione przed rozwojem AZS.
Dobroczynne bakterie są potrzebne podczas antybiotykoterapii w celu zapobiegania biegunce. Dostępne są również ograniczone dane dotyczące korzyści płynących z podawania dziecku probiotyku podczas infekcji jelitowej (ostrej biegunki niezwiązanej z przyjmowaniem antybiotyku). Probiotyki dla niemowląt zaleca się podawać również dzieciom, które są w większym stopniu narażone na rozwój atopii.
Probiotyk dla niemowląt a kolka
Probiotyki dla niemowląt są często zalecane przy kolce jelitowej. Trwające kilka godzin napady płaczu u dziecka, które nie mają wyraźniej przyczyny i raczej nie świadczą o chorobie, zazwyczaj budzą silny niepokój wśród opiekunów. Nic więc dziwnego, że poszukują oni skutecznego preparatu, który mógłby zmniejszyć objawy kolki. Nie ma niestety obecnie leku, który miałby udowodnioną skuteczność w tym wskazaniu. Pewien efekt (choć niejednoznaczny) może przynieść podawanie dziecku szczepów L. reuteri DSM 17938. Zawierają je krople probiotyczne BioGaia Protectis Baby. Istotny jest jednak fakt, że szczepy te mogą być skuteczne jedynie u dzieci karmionych piersią. U dzieci przyjmujących mleko modyfikowane, efektywność probiotykoterapii jest wątpliwa.
Probiotyki dla dzieci a odporność
Probiotyki mogą korzystnie wpływać na odporność dziecka. W tym celu, najbardziej polecane są szczepy LGG. W badaniach, w których poddawano analizie wpływ probiotykoterapii na zapobieganie infekcjom górnych dróg oddechowych wykazano umiarkowanie korzystny efekt stosowania u dzieci szczepów LGG. Nie zostały jednak ustalone żadne konkretne dawki tego probiotyku, które warto stosować w celu wspomagania odporności. Trudno też określić długość probiotykoterapii. W badaniach, podawano probiotyk przez czas nie krótszy niż 3 miesiące Zasadne wydaje się więc rozpoczęcie suplementacji jeszcze przez sezonem infekcyjnym. Jej długość powinna wynosić co najmniej 3 miesiące.
W przypadku dzieci, zmagających się z nawracającymi zakażeniami paciorkowcowymi, warto rozważyć podawanie szczepu Streptococcus salivarius K12. Znajduje się on w preparacie Entitis. Zaleca się jego przyjmowanie przynajmniej przez 3 miesiące. Zaletą tego probiotyku jest to, że 3-miesięczna kuracja wpływa na odporność jeszcze przez kolejnych kilka miesięcy po jej zakończeniu. Aby zawarte w preparacie szczepy probiotyczne skutecznie kolonizowały jamę ustną i nosogardło, zaleca się podawanie produktu wieczorem, po umyciu zębów. Dla dzieci od 3. roku życia dostępne są pastylki do ssania. Dla młodszych dzieci (powyżej 6. miesiąca życia) rekomendowane są saszetki. Ich zawartość umieszcza się na smoczku i stopniowo, powoli podaje maluchowi.
Czy warto podawać probiotyk noworodkom urodzonym przez cesarskie cięcie?
W ostatnich latach mówi się o korzyściach płynących z podawania probiotyków dzieciom urodzonym przez cesarskie cięcie. Udowodniono bowiem, że mikrobiota dzieci urodzonych siłami natury różni się od mikrobioty dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie. Dostępnych jest jednak niewiele danych, które potwierdzają w tym przypadku korzystny wpływ probiotykoterapii. W ograniczonej ilości badań rzeczywiście wykazano, że wybrane szczepy probiotyczne, przy chociaż częściowym karmieniu dziecka piersią, zmniejszają różnice w mikrobiocie między dziećmi urodzonymi w różny sposób. Brane pod uwagę były takie szczepy jak: LGG, L. rhamnosus Lc705 i Bifidobacterium breve Bb99. Należy podkreślić jednak fakt, że korzystny efekt stosowania probiotyku wykazano jedynie w przypadku dzieci karmionych piersią (chociaż częściowo). Mleko mamy samo w sobie zawiera substancje, które stymulują wzrost i aktywność korzystnych bakterii jelitowych. Pokarm kobiety korzystnie wpływa więc na mikrobiotę malucha, co przekłada się na stan jego zdrowia.
Generalnie zasadność probiotykoterapii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie wymaga dalszych badań. Obecnie nie ma na tyle silnych podstaw, aby rutynowo zalecać probiotyki noworodkom i niemowlakom urodzonym przez cesarkę.
Probiotyk zaleca się podawać dzieciom w okresie antybiotykoterapii, niezależnie od rodzaju stosowanego antybiotyku. Warto z niego korzystać również u dzieci, będących w grupie ryzyka rozwoju atopii. Ze względu na wysokie bezpieczeństwo probiotykoterapii i dobrą tolerancję probiotyków, można je rozważyć także u maluchów z kolką, z nawracającą anginą oraz w celu wsparcia odporności. Dobór odpowiedniego probiotyku dla dziecka nie zawsze jest łatwym zadaniem. Mając jednak na uwadze powyższe wskazówki, mamy nadzieję, że wybór dobrego preparatu będzie łatwiejszy.
Bibliografia:
- Szajewska H. Praktyczne zastosowanie probiotyków. Gastroenterologia Kliniczna 2014, tom 6, nr 1, 16-23.
- Jańczewska I., Domżalska-Popadiuk. Znaczenie kolonizacji bakteryjnej przewodu pokarmowego noworodków donoszonych urodzonych drogą cięcia cesarskiego. Ann. Acad. Med. Gedan. 2014, 44, 99-104.
- Gałęcka M., Basińska A.M., Bartnicka A. Znaczenie mikrobioty jelitowej w przebiegu atopowego zapalenia skóry (AZS) - nowoczesne metody profilaktyki i leczenia. Forum Medycyny Rodzinnej 2019, tom 13, nr 5, 195-206.
- Sung V., D'Amico F., Cabana M.D., Chau K., et al. Lactobacillus reuteri to Treat Infant Colic: A Meta-analysis. Pediatrics. 2018 Jan; 141(1): e20171811, doi: 10.1542/peds.2017-1811.
- Korpela K., Salonen A., Vepsäläinen O., Suomalainen M. Probiotic supplementation restores normal microbiota composition and function in antibiotic-treated and in caesarean-born infants. Microbiome. 2018 Oct 16;6(1):182. doi: 10.1186/s40168-018-0567-4.