Kiedy stosować omeprazol - wskazania do stosowania omeprazolu
Omeprazol to substancja stosowana w leczeniu:
- refluks - czyli cofanie się treści żołądka do przełyku, co powoduje zgagę,
- choroba wrzodowa żołądka,
- wrzody dwunastnicy,
- niestrawność,
- zwalczanie zakażenia Helicobacter pylori,
- profilaktycznie jako osłona żołądka przy stosowaniu niektórych substancji z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (np. ketonalu).
Mechanizm działania omeprazolu
Omeprazol należy do grupy inhibitorów pompy protonowej, które hamują wydzielanie kwasu solnego w żołądku. Działając na komórki okładzinowe błony śluzowej żołądka, omeprazol zmniejsza ilość kwasu żołądkowego wydzielanego do przewodu pokarmowego, co daje ulgę w uciążliwych objawach.
Jak przyjmować omeprazol? Dawkowanie omeprazolu
Omeprazol mogą stosować osoby dorosłe. Dawkowanie omeprazolu zależy od jego dawki:
- 10 mg - stosujemy 2 tabletki 1 raz na dobę,
- 20 mg - stosujemy 1 tabletkę 1 raz na dobę,
Przy popularniejszej dawce omeprazolu 20 mg należy przyjmować kapsułkę na pół godziny lub godzinę przed pierwszym posiłkiem. Zazwyczaj więc ten lek powinien być stosowany rano. Jeżeli jednak pracujesz na zmiany, to zażyj omeprazol wtedy gdy wstajesz - nawet pod wieczór. Preparaty bez recepty powinno się stosować maksymalnie przez 14 dni. W przypadku dłuższej kuracji należy skonsultować się z lekarzem.
Przeciwskazania i ograniczenia stosowania omeprazolu
Wśród przeciwwskazań do stosowania omeprazolu wymienia się przede wszystkim uczulenie na tą substancję. Istnieją jednak inne sytuacje, w których powinniśmy unikać tej substancji. Wśród nich znajdują się:
- długotrwałe stosowanie omeprazolu lub innnego leku z grupy inhibitorów pompy protonowej IPP,
- nagłe zmniejszenie masy ciała, nawracające wymioty, problemy z połykaniem, krwiste stolce,
- duże zaburzenia działania nerek,
- niski poziom magnezu we krwi,
- nie stosuj omeprazolu 5 dni przed badaniem na obecność guzów neuroendokrynnych,
- nie stosuj omeprazolu zapobiegawczo.
Pamiętaj, że omeprazol nie jest substancją obojętną dla zdrowia - zmienia bowiem poziom kwasowości wewnątrz żołądka, co wpływa m. in. na wchłanianie innych leków, ale też składników pokarmowych. Dlatego przed zastosowaniem omeprazolu poproś o radę lekarza lub aptekarza. Samodzielne leczenie omeprazolem może trwać maksymalnie 14 dni i odbywać się nie częściej niż 3 razy w roku.
Interakcje omeprazolu z innymi substancjami czynnymi
Omeprazol zmnienia kwaśne środowisko treści żołądkowej, w takie, o nieco niższym pH oraz wpływa na działanie enzymów wątroby. Przez to lek ten może wchodzić w interakcje z wieloma różnymi substancjami jak klopidogrel, nefinawir, atazanawir, digoksyna, cyklosporyna, niektóre środki przeciwgrzybicze jak pozakonazol, erlotynib, worykonazol ketokonazol oraz itrakonazol, sakwinawir, takrolimus, metotreksat. Oprócz tego warto zwrócić uwagę, że omeprazol może wpływać na stężenie diazepamu, fenytoiny i leków na krzepliwość jak warfaryna, antybiotyków jak klarytromycyna, ryfampicyna. Dlatego zawsze w okresie stosowania omeprazolu, warto poinformować lekarza o innych lekach, które pacjent przyjmuje.
Jakie działania niepożądane mogą wystąpić przy stosowaniu omeprazolu?
Tak jak każdy lek omeprazol może powodować działania niepożądane. W przypadku doraźnego, krótkotrwałego stosowania ryzyko rozwoju skutków ubocznych jest niewielkie i wzrasta wraz z czasem stosowania. Najczęściej będzie to ból głowy, brzucha, zaparcia lub biegunka, wzdęcia, nudności, łagodne polipy żołądka. Rzadziej pojawiają się objawy ze strony innych układów ciała np. zaburzenia widzenia, odporności, zawroty głowy zmienione parametry krwi, problemy natury psychicznej jak bezsenność.
Długotrwałe stosowanie inhibitorów pompy protonowej, w tym omeprazolu, sprzyja rozwojowi niedoborów żelaza, witaminy B12, magnezu i wapnia. Spadek stężenia ostatniego minerału (wapnia) może zwiększać ryzyko złamań kości. Dobrze więc suplementować te minerały i witaminy jeżeli lekarz zalecił długie leczenie omeprazolem.
Czy można stosować omeprazol kapsułki w okresie ciąży i karmienia piersią?
Lek na zgagę omeprazol to substancja, która jest dopuszczona do stosowania w ciąży w przypadku refluksu. W przypadku karmienia piersią omeprazol przenika do mleka matki, jednak jest mało prawdopodobne, aby prawidłowo zażywany wpływał na maluszka. Decyzję o zastosowaniu omeprazolu w obu przypadkach powinno się skonsultować z lekarzem.
Preparaty na rynku polskim zawierające omeprazol
Na polskim rynku dostępne są różne preparaty zawierające omeprazol w kapsułkach m.in.:
- Ortanol Max,
- Polprazol Max,
- Helicid Control,
- Helicid Max,
- Goprazol Max,
- Bioprazol Bio Max.
Pakowane są po 14 kapsułek (w dawce 20 mg) lub po 28 kapsułek (w dawce 10 mg), co wystarcza na 2 tygodnie kuracji.
Omeprazol - jak długo można brać?
Kupując omeprazol bez recepty trzeba mieć na uwagę, że można go stosować nie dłużej niż 14 dni, maksymalnie 3 razy w roku. W przypadku leków na receptę czas ten może być dłuższy - to jednak ustala lekarz według rodzaju schorzenia i indywidualnych potrzeb pacjenta.
Jak szybko działa omeprazol?
Omeprazol osiąga wysokie stężenie we krwi już po kilku godzinach. Jednak uzyskanie działania terapeutycznego wymaga regularnego stosowania leku przez kilka dni (nawet 10-14 dni). Jest to jednak kuracja, która w wielu przypadkach pomaga zażegnać problem refluksu na dłużej.
Czy omeprazol to lek osłonowy?
Tak, omeprazol należy do grupy inhibitorów pompy protonowej, które działają osłonowo na błonę śluzową żołądka, zmniejszając wydzielanie kwasu solnego. Należy pamiętać, że jest to osłona na żołądek, a nie osłona do antybiotyku. Ta druga powinna zawierać dobroczynne bakterie lub grzyby, które odbudują florę jelit.
Czy omeprazol można kupić bez recepty?
Tak, omeprazol w dawkach 10 mg i 20 mg dostępny jest bez recepty, co umożliwia pacjentom szybki dostęp do leczenia dolegliwości żołądkowych związanych z nadmiernym wydzielaniem kwasu solnego.
Co zamiast omeprazolu?
W aptece dostępne są inne, siostrzane substancje podobne do omeprazolu, takie jak pantoprazol. Jeżeli potrzebny jest lek na zgagę, można też użyć substancji zobojętniających np. mleczka na zgagę z alginianem sodu lub z famotydyną.