Mleko modyfikowane – czym jest i kiedy je stosować?
Mleka modyfikowane określane są też jako mieszanki mleczne. Dla noworodków od pierwszych dni życia przeznaczone są preparaty do początkowego żywienia niemowląt. Oznaczone są one najczęściej cyfrą 1. Można podawać je dziecku do ukończenia 6. miesiąca życia. Mleko modyfikowane od urodzenia jest środkiem spożywczym, który w pełni pokrywa zapotrzebowanie małego organizmu na wszystkie potrzebne składniki odżywcze. Po upływie pierwszego półrocza życia (lub nieco wcześniej) wprowadzane jest żywienie uzupełniające. Do ukończenia 1. roku życia, mleko nadal powinno być jednak głównym składnikiem diety. Mleko dla niemowlaka od 7. do 12. miesiąca życia określane jest jako preparat do dalszego żywienia niemowląt lub częściej – mleko następne i ma zazwyczaj przy nazwie cyfrę 2.
Mleko dla dziecka, w zależności od jego wieku, ma inny skład. Wynika to ze zmieniających się potrzeb organizmu, który intensywnie rośnie i się rozwija. Mleko modyfikowane dla niemowlaka i noworodka jest potrzebne, jeśli maluch z różnych powodów nie może być karmiony mlekiem z piersi. Zwykle mleko krowie nie jest odpowiednie dla dziecka. Może ono nadmiernie obciążać organizm niemowlaka. Jego skład i stosunek zawartych w nim składników odżywczych również nie jest odpowiedni dla dzieci w pierwszych miesiącach życia. Inaczej jest w przypadku krowiego (lub koziego) mleka modyfikowanego, które jak sama nazwa wskazuje zostało odpowiednio zmodyfikowane oraz wzbogacone o potrzebne związki.
Jakie mleko modyfikowane dla noworodka wybrać?
Mleko dla noworodka oznaczone jest cyfrą 1. U zdrowych, prawidłowo rozwijających się dzieci sprawa jest stosunkowo prosta. Można wybrać standardowe mleko do żywienia początkowego. Skład tych produktów różni się między sobą. Jest on w dużej mierze uzależniony od obowiązujących aktualnie w Unii Europejskiej przepisów dotyczących składu preparatów do żywienia niemowląt. Jasno określają one wartości minimalne i maksymalne dla zawartości białka, tłuszczów, węglowodanów, witamin i składników mineralnych. Producenci mleka dla noworodków i niemowląt często wzbogacają swój produkt w dodatkowe substancje, aby się wyróżnić i w jak największym stopniu zbliżyć do składu mleka matki.
Jakie mleko dla noworodka wybrać? Jakie mleko początkowe polecają pediatrzy? Chcąc wybrać najlepszy preparat dla dziecka, zwracajmy uwagę na skład mleka modyfikowanego. Warto mieć na uwadze, że skład ten zmienia się co jakiś czas. Producenci regularnie wprowadzają zmiany w składnikach mleka modyfikowanego, aby jeszcze lepiej odpowiadało ono na potrzeby dziecka. Jak dotąd nie udowodniono jednoznacznie, aby mleko modyfikowane z probiotykami i/lub prebiotykami przynosiło maluchowi korzyści. Jako że w mleku kobiecym, głównym węglowodanem jest laktoza, dobrze byłoby gdyby odnosiło się to również do mleka dla niemowląt. W mieszankach mlecznych nie ma konieczności stosowania syropu glukozowego czy glukozy, a takie produkty również są dostępne. Wiele osób unika też w składzie mleka modyfikowanego oleju palmowego. Składnika tego nie zawiera np. mleko Bebiko 1 i Bebilon Advance Pronutra 1. Mleko NAN Optipro również pozbawione jest oleju palmowego. Wzbogacone zostało ono w bakterie probiotyczne.
Oprócz mleka modyfikowanego z mleka krowiego, dostępna jest też mieszanka powstała z mleka koziego. Jest to mleko Capricare. Jego wyróżnikiem jest fakt, że bazuje na mleku pełnym. Takie mleko zachowuje więcej cennych składników odżywczych i nie wymaga dodania dużej ilości tłuszczów.
Jakie mleko modyfikowane od 1. dnia życia? Podczas dobierania odpowiedniego dla dziecka mleka, kierujmy się jego składem. Głównym, a najlepiej jedynym węglowodanem powinna być laktoza. Syrop glukozowy i glukoza, a także olej palmowy nie są niezbędnymi składnikami mleka modyfikowanego.
Jakie mleko dla niemowlaka z kolką, niską masą urodzeniową, ulewaniami i innymi problemami?
Niektóre maluchy mają specjalne potrzeby żywieniowe. W takich przypadkach, zamiast standardowego mleka modyfikowanego od urodzenia, zalecane jest mleko odpowiadające na konkretne potrzeby małego organizmu. Jakie mleko modyfikowane dla noworodka ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia alergii? Jeśli wśród członków najbliższej rodziny są alergicy, lekarz może doradzić stosowanie mleka hydrolizowanego. Oznaczane jest ono symbolem HA. W mleku tym, białko zostało poddane procesowi hydrolizy, w wyniku którego jego cząsteczki podzielono na mniejsze fragmenty, których spożywanie wiążę się z niższym ryzykiem rozwoju alergii. Co ważne, mleko modyfikowane dla niemowlaka HA nie jest zalecane dzieciom, u których już zdiagnozowano alergię. Jest ono dedykowane wyłącznie tym maluchom, które znajdują się w grupie ryzyka jej wystąpienia.
Które mleko modyfikowane wybrać przy kolkach? Można sięgnąć po mleko modyfikowane Comfort, a dodatkowo zaopatrzyć się w butelkę antykolkową. Mleko typu Comfort ma odpowiednio zmodyfikowany skład, aby było lekkostrawne. W preparatach tych jest obniżona zawartość laktozy i/lub częściowo zhydrolizowane białka. Więcej informacji na temat kolki i sposobów jej leczenia znaleźć można w artykule: Kolka u noworodka, dyschezja i gazy u niemowląt – przyczyny, objawy, leczenie. Mleko modyfikowane bez laktozy zalecane jest dzieciom, u których zachodzi podejrzenie nietolerancji laktozy. W tych produktach, laktoza jest zastępowana innym składnikiem, np. syropem glukozowym.
Mleko modyfikowane – jakie wybrać dla wcześniaka lub malucha z niską masą urodzeniową? Tym dzieciom dedykowane jest mleko oznaczone jako 0 lub Nenatal. Mają one odpowiednio zwiększoną ilość niektórych składników odżywczych tak, aby zaspokoić zwiększone potrzeby żywieniowe dziecka. Mleko jest zazwyczaj tak zmodyfikowane, aby było łatwiej trawione przez malucha.
Jakie mleko modyfikowane podać dziecku z tendencją do ulewania? Zalecane jest wówczas mleko z oznaczeniem AR. Jego skład jest wzbogacony o substancję zagęszczającą. Produkt jest gęstszy, przez co ryzyko jego cofania się z żołądka w kierunku przełyku jest mniejsze. Mleko modyfikowane dla dzieci ze specjalnymi potrzebami żywieniowymi zawsze powinno być wybierane wspólnie z lekarzem. Również zmiana takiego mleka na produkt innej marki powinna być skonsultowana z pediatrą.
Mleko modyfikowane – które wybrać dla wcześniaka? Najlepszym wyborem jest mleko dla noworodka oznaczone jako Nenatal lub 0. Przy kolce dobre efekty może przynieść mleko Comfort, a przy problemie z nadmiernym ulewaniem pokarmu – mleko modyfikowane AR.
Mleko modyfikowane – które wybrać: w proszku czy w gotowym do podania płynie?
Mleko dla noworodka i niemowlaka dostępne jest w proszku oraz w butelkach z płynem. Na pewno bardziej ekonomicznym rozwiązaniem jest stosowanie mleka modyfikowanego w proszku. Jeśli jest ono prawidłowo przechowywane, po otwarciu opakowania może być bezpiecznie podawane dziecku przez 4 tygodnie. Butelki z gotowym do podania mlekiem są wygodne podczas pobytu poza domem oraz przebywania w miejscach, w których utrudniony jest dostęp do świeżej wody.
Mleko modyfikowane – jakie wybrać? Najlepsze mleko dla dziecka to takie, które w jak największym stopniu odpowiada na jego indywidualne potrzeby żywieniowe. U zdrowych maluchów, warto zwracać uwagę na skład mleka modyfikowanego. Dobrej jakości mleko zawiera wysoko w składzie laktozę i jest pozbawione glukozy, syropu glukozowego oraz oleju palmowego. U dzieci z kolką, ulewaniami, zaparciami lub niską masą urodzeniową należy szczególnie uważnie dobrać mieszankę mleczną wspólnie z lekarzem. Sposób karmienia dziecka w pierwszym okresie życia ma istotny wpływ na jego przyszłe zdrowie.
Bibliografia:
- Szajewska H., Socha P., Horvath A. i inni, Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Przegląd Pediatryczny, 2021, 50, 1-19
- Rozporządzenie delegowane komisji (UE) 2016/137 z dnia 25 września 2015 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 609/2013 w odniesieniu do szczegółowych wymogów dotyczących składu preparatów do początkowego żywienia niemowląt i preparatów do dalszego żywienia niemowląt oraz informacji na ich temat, a także w odniesieniu do informacji dotyczących żywienia niemowląt i małych dzieci. https:// eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32016R0128&from=SL
- Albrecht P., Czy modyfikowane mleko kozie jest bezpieczną alternatywą dla modyfikowanego mleka krowiego? Forum Pediatrii Praktycznej, 2022, nr 47
- Informacje zawarte na stronach www.bebiprogram.pl, www.bebiklub.pl, www.capricare.pl
