Ból zęba to zmora. Po prostu. Często nie pozwala jeść, pić, myśleć, a nawet wdychać powietrza przez usta. Jednak ból pełni ważną funkcję – mówi nam, że coś w organizmie nie działa tak, jak powinno. Ból zęba jest sygnałem, aby zgłosić się do dentysty. Wszyscy wiemy jednak, że na wizytę u stomatologa najczęściej trzeba poczekać. W tym czasie znajomość metod uśmierzania bólu zęba jest na wagę złota. Jakie tabletki wybrać na ból zęba? Co zrobić gdy ból zęba jest nie do wytrzymania i czy są jakieś domowe sposoby na tę dolegliwość?
Dlaczego ząb boli i co oznacza ból zęba
Ból zęba to najczęstsza przyczyna wizyt u stomatologa. Nic dziwnego – wiele osób określa ból zębów jako jedną z najbardziej uciążliwych dolegliwości bólowych. Przyczyn bolesnego zęba może być wiele, wśród nich wyróżniamy takie stany jak:
- próchnica,
- ropień albo zgorzel miazgi,
- uraz zębów,
- odsłonięcie zębiny,
- zapalenie miazgi,
- czas po zabiegach stomatologicznych,
- trudności w wyżynaniu ósemek.
Bólowi zęba towarzyszy czasem stan zapalny, który może ujawnić się na zdjęciu rentgenowskim, albo w wynikach badań krwi jako podniesione OB lub CRP.
Przed pójściem do stomatologa zaobserwować, w jakich sytuacjach boli ząb. Zdarza się, że nie wiążemy bólu zęba z żadną inną sytuacją i określamy go jako ból zęba bez przyczyny. Jednak często ból pojawia się w odpowiedzi na ciepłe lub zimne napoje, kwaśne jedzenie, nagryzanie, żucie, stres, przemęczenie. Zanotowanie takich przyczyn pomoże dentyście określić stan zęba i dobrać najlepszą metodę leczenia.
Sprawdź jak poradzić sobie z próchnicą >>> kliknij tutaj
Sposoby na ból zęba z apteki
Najlepszą rzeczą jaką można zrobić przy bólu zęba, jest pójście do stomatologa. Wszyscy jednak wiemy, że złapanie wizyty u dentysty z dnia na dzień to trudne osiągnięcie. Ograniczeniem dla wielu osób są również fundusze. Mimo to zadbanie o zdrowie zębów zdecydowanie jest inwestycją, na którą warto przeznaczyć pieniądze. Co można zrobić, aby uśmierzyć ból zęba w oczekiwaniu na wizytę u stomatologa?
Co jest dobre na ból zęba z apteki
Najlepszym wyborem na ból zęba będą tabletki przeciwbólowe. Na rynku jest ich bardzo dużo, więc mnogość wyboru często przytłacza. Każdy człowiek reaguje również inaczej na różne leki przeciwbólowe – stąd też dla jednej osoby dana tabletka może być zbawieniem, a inna może w ogóle nie poczuć różnicy. W środowisku naukowym jest zgoda co do tego, jakie leki przeciwbólowe wybierać w pierwszej kolejności. Podstawowe leki na ból zęba to:
- ibuprofen w dawce 400 mg, np. Ibuprom RR Max, Nurofen Express Forte,
- ketoprofen, np. Ketonal.
Czasem jednak ból zęba jest nie do wytrzymania i potrzebny jest naprawdę mocny lek. Wtedy najlepiej sięgnąć po preparaty złożone z kilku substancji, takie jak:
- paracetamol + ibuprofen, np. Metafen,
- paracetamol + kodeina + kofeina, np. Solpadeine,
- paracetamol + aspiryna + kofeina, np. Etopiryna.
Warto wiedzieć: Leki z samym paracetamolem mogą być za słabe w przypadku bólu zęba. Jednak jest to bezpieczna opcja dla osób, które mają nadciśnienie lub problemy z żołądkiem, w związku z czym nie mogą stosować ibuprofenu, ketoprofenu i innych siostrzanych substancji.
Co na stan zapalny zęba
Dobra wiadomość jest taka, że większość preparatów na ból zęba działa od razu przeciwzapalnie. Wszystko zależy od substancji, która jest obecna w tabletce. Komponentę zmniejszającą stan zapalny posiadają niesteroidowe leki przeciwzapalne NLPZ, do których należy m.in. ibuprofen, aspiryna lub ketoprofen. Warto zaznaczyć, że jest to jednak działanie krótkotrwałe i nie rozwiąże przyczyn problemów. Gdy zęba dotyka stan zapalny, to stomatolog musi do niego zajrzeć w gabinecie, sprawdzić czy nie ma dziur, próchnicy lub innych nieprawidłowości, które należy przeleczyć i porządnie załatać.
Co jeszcze można użyć na ból zęba
Oprócz tradycyjnych tabletek i kapsułek na ból zęba w aptece dostępne są inne formy leków, po które chętnie sięgają pacjenci. Należą do nich m.in. płyny do płukania jamy ustnej, które działają przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie i odkażająco np. Eludrill Classic czy Dentosept w płynie. Sięgnąć można również po lek z olejkiem goździkowym w płynie – Rapidentin. Nanosi się go bezpośrednio na bolące miejsce. Inne postacie to znieczulający spray na dziąsło, zamrażacz na ból zęba czy żel do smarowania.
Wymienione leki należą do drugiego kroku leczenia bólu zęba. Pierwszym są tabletki przeciwbólowe, które cechuje najwyższa skuteczność. Miejscowe żele czy płukanki można też stosować jednocześnie z lekami doustnymi, w formie terapii uzupełniającej.
Jeżeli przyczyną bólu jest dziura w zębie, to do wizyty u dentysty można sobie pomóc stosując tymczasową plombę. Za pomocą dołączonej strzykawki umieszcza się ją w zębie, a następnie przygryza, aby dopasowała się do zgryzu.
Domowe sposoby na ból zęba
Najbardziej znanym z domowych sposobów na ból zęba są goździki. Wystarczy kilka z nich umieścić w ustach i delikatnie je pogryźć. Goździk, a dokładnie jego olejek eteryczny, działa znieczulająco oraz odkażająco, co czyni go sprzymierzeńcem w walce z łagodnym bólem zęba. Charakterystyczny zapach goździków często gości w gabinecie stomatologicznym, jako że olejek wchodzi w skład lekarstwa zakładanego na zęba. Nieumiejętne stosowanie goździków lub olejku goździkowego na ból zęba może jednak powodować podrażnienie dziąsła i śluzówki jamy ustnej.
Wśród pozostałych roślin stosowanych na ból zęba wymienia się rumianek, miętę, szałwię. Napary z nich zrobione mają właściwości zwalczające drobnoustroje i obniżające stan zapalny. Prawdopodobnie nie zmniejszą jednak odczuwanego bólu lub ich wpływ będzie bardzo łagodny. Stąd też po rumianek czy szałwię sięgaj gdy podejrzewasz infekcję lub delikatny stan zapalny w jamie ustnej, a ból zęba nie jest bardzo nasilony.
Domowe sposoby na ból zęba, szczególnie te ziołowe, mogą nie wystarczyć, aby pozbyć się bólu. Zdecydowanie skuteczniejsze będą doustne tabletki przeciwbólowe.
Inną domową metodą na ból zęba jest stosowanie ciepłego roztworu soli kuchennej. Chociaż środek ten ma działanie antybakteryjne, to trzeba pamiętać, że nie da on typowego efektu przeciwbólowego. Dobre efekty można za to osiągnąć terapią zimnem. W tym celu można albo przyłożyć kostkę lodu bezpośrednio na ząb, albo użyć schłodzonego uprzednio w lodówce kompresu typu ciepło–zimno. Zimny okład należy przykładać przez około 20 minut, po czym zrobić przerwę. Takie działanie jest szczególnie skuteczne w bólu zęba po zabiegu u dentysty lub po wyrwaniu zęba. Przykładanie zimnego okładu zapobiega również powstawaniu opuchlizny.
Pytania i odpowiedzi
Ból zęba jest tematem bardzo szerokim, toteż rodzi wiele pytań. Poniżej zebraliśmy najczęstsze wątpliwości pojawiające się w kontekście bólu zęba.
Czy jest dostępny antybiotyk na zęba bez recepty?
Nie, w aptece nie ma żadnego antybiotyku dostępnego bez recepty. Taki lek dostępny jest wyłącznie z przepisu lekarza.
Czy szałwia pomaga na ból zęba?
Szałwia sama w sobie nie posiada aktywności przeciwbólowej. Ma za to właściwości antyseptyczne, więc jeżeli przyczyną bólu jest zakażenie w jamie ustnej, to napar z szałwii może łagodzić objawy. Będzie to jednak delikatne działanie.
Co na ból zęba po alkoholu?
Alkohol z powodzeniem przyczynia się do nasilenia bólu zęba, a jego długotrwałe stosowanie sprzyja demineralizacji szkliwa i powstawaniu ubytków. Co jednak gdy piwo czy wódka już za nami, a ból zęba jest nie do wytrzymania? Na start powiem, że paracetamol to najgorszy możliwy wybór. Wchodzi z alkoholem w interakcję, która może istotnie uszkodzić wątrobę. Inne doustne leki przeciwbólowe jak ibuprofen, metamizol czy ketoprofen, są nieco bezpieczniejsze, jednak nasilają ryzyko uszkodzenia błony śluzowej żołądka. Z tego powodu odraza się ich stosowanie po alkoholu. Najlepszym wyborem będzie użycie schłodzonego kompresu, który przykłada się do policzka. Alternatywą jest miejscowy spray na ból zęba z ekstraktem z goździków lub spray ze znieczulającą lidokainą jak Dentosept. Ta metoda będzie jednak skuteczna jeżeli ból zęba nie jest rozlany na dużej powierzchni i umiejscowienie bólu nie znajduje się zbyt głęboko.
Co na ból zęba gdy tabletki nie pomagają?
- Najpierw zastanów się jaki preparat zażyłeś i pomyśl, czy mógłbyś użyć czegoś mocniejszego, jak połączenie ibuprofenu z paracetamolem.
- Nie działa? Gdy wiesz, że najskuteczniejsze tabletki są niewystarczające, to spróbuj połączyć je ze sprayem na ból zęba (jak Rapidentin), chłodnym kompresem i płukaniem ust ziołami (np. szałwia, rumianek) lub roztworem soli kuchennej.
- Nie działa? Jeżeli mimo to ból jest znaczny, poszukaj w swojej okolicy pogotowia dentystycznego lub spróbuj umówić się na pilną wizytę u stomatologa.
Czy ból zęba może wystąpić bez przyczyny?
Ciężko powiedzieć, czy ból zęba bez przyczyny jest możliwy. Bardziej odpowiednie jest stwierdzenie, że ból zęba ma nieznaną przyczynę. Nie tylko ubytek w zębie czy jego nadwrażliwość mogą wywoływać ból. Czasem toczący się proces chorobowy umiejscowiony jest głęboko w zębie i samemu nie da się zdiagnozować przyczyny. Bóle zębów mogą też pojawić się jako objaw innych schorzeń m.in. zapalenia zatok, stresu, przemęczenia, bruksizmu (zgrzytania zębami), półpaśca i wielu innych. Dlatego idąc z bólem zęba do stomatologa, zastanów się wcześniej nad ewentualnymi innymi objawami, których doświadczałeś w ostatnich dniach bądź tygodniach.
Bibliografia
- Gadgil, R. M., Bhoosreddy, A. R., & Brahmankar, U. A. (2014). Home Remedies for Toothaches–Myths and Consequences. Indian Journal of Public Health Research & Development, 5(1), 39–41.
- Tuszyński, P. K. (2019). Ból z perspektywy farmaceuty. Wydawnictwo Farmaceutyczne. Wydanie I
- Tuszyński, P. K. (2019). Ziołolecznictwo w praktyce. Wydawnictwo Farmaceutyczne. Wydanie I
- https://www.nhsinform.scot/illnesses–and–conditions/mouth/toothache
