CBD, THC co to?
CBD to kannabidiol należący do dużej grupy związków jak kannabinoidy (podobnie THC). Jest antagonistą receptorów CB (kannabinoidowych) i nie posiada psychoaktywnego działania. To główny fitokannabinoid, który może stanowić 40% ekstraktu z konopi indyjskich, jest głównym kannabinoidem w konopiach siewnych. CBD zmniejsza odczuwanie bólu, wpływa na funkcje poznawcze, pamięć, sen, odporność, nastrój. Jest głównym składnikiem w konopiach siewnych (włóknistych), które produkują nieznaczne ilości THC.
Z kolei THC to tetrahydrokannabinol i jednocześnie izomer kannabidiolu. Największe ilości tego składnika występują w substancji żywicznej produkowanej przez żeńskie kwiaty konopi indyjskiej, w liściach jest mniej THC niż w kwiatach. Może być pomocne w leczeniu paliatywnym w terminalnej fazie raka, stwardnieniu rozsianym.
Kannabinoidy to związki nierozpuszczalne w wodzi, rozpuszczają się w tłuszczach. Wymienia się ok. 60-80 różnych związków należących do tej grupy.
CBD pozbawiona jest właściwości psychoaktywnych, ale wpływa na działanie psychoaktywne THC. Związki te wywołują odmienne efekty fizjologiczne, które wynika z ich różnych aktywności wobec receptorów kannabinoidowych.
Oba związki zarówno THC jak i CBD występują naturalnie w żywicy marihuany. Oprócz tego sama grupa obejmuje inne postacie jak kannabinol (CBN), kannabigerol (CBG), kanabidiwarynę (CBDV) i tetrahydrokannabiwarynę (THCV), które można znaleźć w medycznej marihuanie.
Jak działa THC? Jest częściowym agonistą receptorów CB1 i CB2. Znane są jego takie właściwości jak wzrost łaknienia, zmniejszenie odczuwania bólu, zmiany w odczuwaniu emocji i w funkcjach poznawczych.
CBD działa jako modulator receptora CB1 na zasadzie allosterycznej regulacji, która wpływa na modulację receptora.
Co to jest układ kannabinoidowy i receptory CB1 i CB2?
Z czym reagują kannabinoidy? Z tzw. układem endokannabinoidowym organizmu. Poszczególne aktywności zależą od działalności agonistycznej / antagonistycznej THC i CBD. W organizmie wymienia się 2 rodzaje receptorów jak:
- CB1 - są zlokalizowane ośrodkowo i obwodowo m.in. w ścieżkach bólowych mózgu i rdzenia kręgowego,
- CB2 - np. w zakończeniach nerwowych, tkance limfoidalnej, komórkach odpornościowych.
Co to medyczna marihuana i jej wskazania
Medyczna marihuana posiada w swoim składzie THC, gdzie jego medyczną postacią może być dronabinol (syntetyczną formą delta-9-tetrahydrokanabinolu (Δ⁹-THC)). Medyczna odmiana marihuany stosowana jest w takich chorobach jak stwardnienie rozsiane (obniża ona spastyczność mięśni), bóle związane z uszkodzeniem układu nerwowego, padaczka lekooporna, zespół Tourette'a, nowotwory. Inne zastosowanie to m.in. choroba Parkinsona, jaskra, migrena. W obrocie znajduje się także surowiec farmaceutyczny jak Cannabis Flos o różnych proporcjach THC i CBD. Medyczna marihuana to susz z żeńskich kwiatów konopi indyjskich w postaci granulatu do stosowania drogą doustną lub wziewną.
Olej konopny nie jest odmianą medycznej marihuany. Nie są to zamienniki i odpowiedniki. Posiadają odmienne właściwości i zakres działania.
CBD i THC właściwości, działanie, zastosowanie
Jakie jest zastosowanie medyczne CBD? Posiada działanie przeciwbólowe, przeciwdrgawkowe, miorelaksujące, przeciwlękowe, przeciwpsychotyczne. Oprócz tego CBD nie są obce właściwości neuroprotekcyjne, przeciwzapalne i przeciwutleniające. Dlatego tak wiele osób sięga po olejki z CBD przy problemach ze snem, gorszym nastrojem czy problemami skórnymi. Warto jednak zdać sobie sprawę, że preparaty te występują w różnych stężeniach, stąd wiele osób zaleca zaczęcie suplementacji od mniejszych ilości. Szybkość i długość działania zależy niejednokrotnie od wrażliwości osobniczej czy stosowanych leków.
Stosowane THC (jej syntetycznych pochodnych i medycznej marihuany) jest zasadne w leczeniu takich schorzeń jak:
- ból neuropatyczny (leczenie objawowe i wspomagające) u dorosłych z SM,
- leczenie wspomagające w przypadku bólu nowotworowego (u pacjentów z zaawansowanym stadium nowotworu),
- wymioty związane z chemioterapią przeciwnowotworową w przypadku nieskuteczności leków zwykle stosowanych,
- anoreksja (pobudza apetyt) u chorych na AIDS.
Oprócz tego THC hamuje również drobnoustroje jak bakterie G(+) i G(-), łagodzi ból, poprawia nastrój.
Produkty z CBD i konopnym olejem
Obecnie produkty na bazie CBD dostępne są w mocno zróżnicowanej formie. Do wyboru są produkty do aromatyzacji czy waporyzacji, gdzie stężenie THC wynosi poniżej 0,2%, zaś CBD kilka-kilkanaście. Najbardziej popularny jest jednak olejek konopny, który można nabyć w formie kapsułek lub odmierzanych kropli z systemem dozującym (pompka). Niektórzy spożywają konopie siewne w postaci herbaty (np. sproszkowane kwiaty konopi siewnych), a nawet doczekała się kawy.
Olej konopny, olejek CBD (hemp oil)
Olej konopny pozyskiwany z nasion konopi znany jest od starożytności. Może być pozyskany z nasion lub kwiatów (kwiatostanu) rośliny. W otrzymywaniu tego środka wykorzystuje się tłoczenie na zimno i ekstrakcję CO2 w stanie nadkrytycznym. Oleje konopne oprócz CBD mogą posiadać inne spektrum związków np. CBN, a także terpeny i flawonoidy.
Olejek konopny nie ma działania psychoaktywnego, nie powoduje odurzenia.
Olej konopny to źródło CBD, ale również terpenów o przeciwzapalnych właściwościach, przeciwutleniających. 25% masy oleju stanowią białka, 10-15% błonnik, 28% węglowodany. Olej ma zielonkawy kolor, który wynika z obecności chlorofili.
Olej z nasion może zawierać ponad 80% NNKT, gdzie wyróżnia się kwas linolowy (LA), kwas afla-linolenowy (ALA), 4% gamma-linolenowego GLA. Omega 6 do 1 wynosi 3:1, co jest dobrą i opcjonalną proporcją na organizm ludzki (dzięki temu zachowane są właściwości p/nowotworowe, p/zapalne i p/zakrzepowe). Dodatkowo korzystnie wpływają na stan skóry, nic więcej dziwnego, że są obecne w wielu kosmetykach.
W oleju występują również: tokoferole, fitosterole, karotenoidy, polifenole, fosfolipidy, minerały: wapń, magnez, potas, fosfor, cynk, żelazo, sód, mangan, miedź, witaminy A, D i E, K, B1, B2, a także aminokwasy.
Olej konopny jako składnik kosmetyków
Konopie są cenionym surowcem kosmetycznym ze względu na obecne nienasycone kwasy tłuszczowe, fitosterole (np. beta-fitosterol, który posiada działanie przeciwzapalne i przeciwdrobnoustrojowe, z czego chętnie korzysta cera trądzikowa). Oprócz tego olejek konopny używany w kosmetykach lub jako samodzielny kosmetyk jest antyoksydantem (dzięki polifenolom), który dodatkowo wzmacnia barierę lipidową skóry, chroni ją przed utratą wody i przesuszeniem (ogranicza TEWL). Składniki zawarte w konopiach wzmagają regenerację skóry, co często wykorzystuje się w produktach do ciała łagodzących zmiany jak AZS, łuszczyca, egzema, alergia. Warto jednak wspomnieć, że wiele pacjentów cierpiących na dermatozy oprócz kosmetykami wspomaga się również olejkiem doustnym, który zawiera CBD oddziałujące z układem endokannabinoidowym. Skóra sucha, przesuszona i odwodniona może znaleźć w kosmetykach z konopiami doskonałe nawilżenie i ulgę! Konopie są cenione w kosmetykach ze względu na łagodzenie świądu, który towarzyszy skórze łuszczycowej, atopowej, alergicznej czy egzemie.
Olej konopny łagodzi swędzenie, wzmaga regenerację skóry, działa antyoksydacyjnie, przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie. To jedne z powodów, dla których osoby z AZS, dermatozami jak łuszczyca czy trądzik stosują go w swojej pielęgnacji.
Nie bez znaczenia dla trądziku jest obecność dużych ilości NNKT, które odgrywają istotną rolę, mianowicie hamują nadmierną pracę gruczołów łojowych i ograniczają przetłuszczanie się cery. Dodatkowo wpływa to korzystnie na redukcję zaskórników, a także wspiera nawilżenie i ogranicza rogowacenie skóry. Wbrew pozorom skóra trądzikowa boryka się z problemem przesuszonej skóry! Wiele osób może również przekonać fakt, że olej w odniesieniu do skóry nie jest składnikiem komedogennym, który nie pozostawia na skórze lepkiego i tłustego wykończenia.
Jakie kosmetyki z cennymi składnikami konopnymi są obecne na rynku? Z pewnością można wymienić tutaj kremy na dzień/noc, tłustsze maści na rogowacenia, balsamy do ciała (np. na skórę objętą świądem), szampony, serum czy suchy olejek. Każdy z tych produktów zawiera inne ilości olejku. Jakiś ilości można się zatem spodziewać? Preparaty myjące jak szampony mogą zawierać ok. 2% olejku, zaś maści nawet 30%. Największe stężenie osiąga serum z olejkiem konopnym na trądzik, gdzie jego ilość to ponad 50%.
CBD, marihuana, olejek konopny w pytaniach i odpowiedziach
W temacie konopi pozostaje w dalszym ciągu wiele pytań - kiedy nie można stosować kwiatów konopi, jakie są właściwości terapeutyczne CBD, czy oleje CBD są zdrowe.
Czy każdy może leczyć się medyczną marihuaną?
O zastosowaniu medycznej marihuany decyduje lekarz. Może ją zalecić dla osób chorujących na nowotwory, stwardnienie rozsiane o przebiegu umiarkowanym do ciężkiego. Susz medycznej marihuany jest wykorzystywany także w lekoopornych padaczkach, zespole stresu pourazowego, chronicznym bólu i zespole Tourette'a.
Jakie są przeciwwskazania do stosowania CBD, oleju konopnego, marihuany medycznej?
Produktów tych nie stosuje się m.in. przy alergii na konopie i/lub jej składniki. Dodatkowo niektóre choroby serca (np. choroba wieńcowa, arytmia, dławica piersiowa) i układu krążenia (np. nadciśnienie). W niektórych przypadkach nie stosuje się tych preparatów w niektórych chorobach psychicznych, u osób uzależnionych w przeszłości od THC.
Czy oleje CBD zawierają THC?
Tak, ale ilość THC jest śladowa, najczęściej poniżej 2%. Olejek CBD nie ma działania psychoaktywnego.
Czy CBD mogę kupić bez recepty w aptece? A co z THC?
Produkty na bazie CBD można kupić bez recepty, są to np. gotowy susz CBD o bardzo niskiej zawartości THC, gotowe olejki. THC i medyczna marihuana dostępna jest na receptę.
Czy CBD jest legalne? Co wchodzi w skład olejków konopnych?
CBD jest legalne i szeroko wykorzystywane w postaci suplementów diety, kosmetyków.
Na olejki CBD składa się wyciąg z kwiatów konopi w połączeniu z olejem pozyskiwanym z nasion konopnych.
Co lepiej wybrać olej lniany, z wiesiołka czy konopny?
Olej konopny dostarcza NNKT jak omega-3 i omega-6. Ilości tych kwasów mogą być w różnych ilościach zależnie od rośliny. Dla oleju konopnego ilość omega-6 do -3 wynosi 3:1. Poza tym występują tokoferole, czyli naturalne przeciwutleniacze. W oleju lnianym dominują kwasy omega-3, z kolei w oleju z wiesiołka głównie omega-6 i -9.
Bibliografia
- https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/olej-konopny-czy-warto-stosowac/
- https://emotopic.pl/porady/olej-konopny-i-jego-zastosowanie/
- https://www.webmd.com/a-to-z-guides/news/20171215/world-health-group-pots-cbd-has-health-benefits
- Caputa J., Nikiel-Loranc A., (2019) Zastosowanie oleju konopnego w kosmetologii, Kosmetologia Estetyczna, 8(4)
- Kurek-Górecka A., Balwiesz R., Mizera P., Nowak M., Żurawska-Płaksej E., (2018) Znaczenie terapeutyczne i kosmetyczne oleju konopnego, Farmakognozja, 74(12)
